Biologisch vlees rechtstreeks van de boer

FOODISH.nl zoekt continu naar eerlijk en ambachtelijk eten en mensen die hiermee bezig zijn. Via de website poldervlees.nl kwamen we achter het unieke concept van Marcel Roelofsen.

Deze boer verkoopt aan consumenten vleespakketten van koeien die op een duurzame manier zijn grootgebracht. De liefde voor de dieren en ambachtelijk natuurbeheer zijn de pijlers van dit bedrijf. Hier wilden we natuurlijk meer van weten. Begin oktober togen we naar Grootschermer om het verhaal van Roelofsen te horen.
Midden in het prachtige landschap van Grootschermer (Noord-Holland) treffen we de stolpboerderij van Roelofsen. De boerderij is nog in aanbouw, maar de familie hoopt er voor de kerst in te kunnen. We krijgen een rondleiding door de boerderij. Roelofsen vertelt vol enthousiasme over zijn boerderij en zijn bedrijf. Direct wordt ons de passie van Roelofsen voor de natuur, het landschap en de dieren duidelijk.

Het begin

Roelofsen is van huis uit geen boer. Van jongs af aan hielp hij elke zaterdag mee op de boerderij waar we nu staan, hierdoor heeft hij in de praktijk geleerd wat er komt kijken bij het runnen van een veebedrijf. Een aantal jaar geleden kreeg hij de kans om land te pachten van Landschap Noord-Holland en om de boerderij inclusief de veestapel over te nemen van de oude eigenaar. Een kans die hij met beide handen heeft aangegrepen. Nu onderhoudt Roelofsen zo’n 60 hectare land en heeft hij zo’n 100 koeien. Roelofsen wil alles zoveel mogelijk op een ambachtelijke, diervriendelijke en natuurlijke wijze doen. Omdat hij nog niet kan leven van het boerenbedrijf, werkt hij daarnaast zo’n 32 uur per week in loondienst. Ook zijn vrouw werkt. Een druk bestaan dus, omdat het gezin ook nog drie jonge kinderen heeft.

Vleespakketten

Roelofsen verkoopt vleespakketten rechtstreeks aan consumenten. Waarom is hij daar mee begonnen? “De eerste twee jaar verkocht ik mijn koeien aan de groothandel, maar dan hoorde je er nooit meer iets van en het leverde ook bijna niets op. Dat ging dus eigenlijk niet goed. Op hetzelfde moment liet ik een koe voor eigen consumptie laten slachten. Ik wilde weten hoe het vlees zou smaken. Er kwam 300 kg vlees van af. Dat was een beetje veel voor ons alleen. Ik heb het toen laten verpakken in dozen en verdeeld over vrienden, kennissen en familie. Iedereen vond dat te gek. Dit was zo’n succes dat ik zelf van de eerste koe niets heb gegeten, omdat alles al weg was! Dankzij dit succes heb ik besloten om rechtstreeks aan consumenten te gaan verkopen. Hierdoor heb ik veel meer afzet en het is ook veel leuker, omdat mensen komen kijken. Ik kan dan echt laten zien wat ik aan het doen ben!”
Hoe zien de rundvleespakketten er uit? Roelofsen: “Het vlees van de koe wordt naar verhouding verdeeld. In het pakket zit dus o.a. biefstuk, entrecote, gehakt, runderworst, hamburgers, tartaar, magere runderlappen, etc. Alles is in porties voor twee personen verdeeld en direct ingevroren. Een pakket weegt 15 kilo en kost 175. Van dit bedrag komt € 7,50 ten goede aan het landschap Noord-Holland.” Wat vind Roelofsen trouwens zelfs het lekkerste vlees van de koe? “Het gehakt vind ik erg lekker, maar ook de biefstuk.”
De koeien worden pas geslacht als ze zo’n 6 jaar zijn. Roelofsen: “Het beste en lekkerste vlees heb je van een vrouwelijk dier die 6 a 7 jaar oud is en die één of twee keer kalfjes heeft gehad. Alleen het vlees van de beste koeien gaan in de pakketten. De vraag is momenteel erg groot, maar ik ga mijn koeien niet versneld afmesten. Het moet in een een rustig tempo gebeuren. Ik heb geen snel product. De koeien krijgen hier alle tijd!”
De vleespakketten leveren Roelofsen meer op, maar hij  kan er nog niet van leven. “Als dat wel zou kunnen, zou ik dit werk direct full-time gaan doen.”

Doelgroep Poldervlees

Wie kopen de pakketten?  “Vooral veel jonge gezinnen kopen bij ons. Dat verbaasde mij in eerste instantie, omdat ik er van uit ging dat vooral oudere mensen interesse zouden hebben. Dat bleek dus niet zo te zijn. Ook echte liefhebbers van vlees weten ons te vinden. Mensen komen terug. Dat vind ik belangrijk!”

Het land

Naast het diervriendelijke aspect van de onderneming, draagt Roelofsen ook bij aan het beheer van het landschap. Hij zorgt dat de percelen van Het Landschap Noord-Holland in goede staat blijven en op een natuurlijke manier onderhouden worden. Er worden bijvoorbeeld geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen gebruikt.
De veestapel loopt zomers buiten en gaat in de wintermaanden in de stal. Roelofsen: “Het is een mooi gezicht als alles in de zomer buiten loopt. Als het gaat schemeren dan liggen de kalfjes allemaal bij elkaar, waarna de moeders er omheen gaan liggen. De stier ligt vaak iets verder weg. Als een jonggeboren kalfje naar de sloot loopt, zie je dat de koe er omheen loopt om het kalfje van de sloot af te houden.”
De veestapel loopt zomers buiten en gaat in de wintermaanden in de stal. Roelofsen: “Het is een mooi gezicht als alles in de zomer buiten loopt. Als het gaat schemeren dan liggen de kalfjes allemaal bij elkaar, waarna de moeders er omheen gaan liggen. De stier ligt vaak iets verder weg. Als een jonggeboren kalfje naar de sloot loopt, zie je dat de koe er omheen loopt om het kalfje van de sloot af te houden.”

De stal

In de winter gaan de koeien zo’n 6 maanden de stal in. Bij ons bezoek staat een groot deel van de koeien al in de stal. Roelofsen laat trots de koeien zien die hij allemaal een naam heeft gegeven. De koeien behoren tot het Italiaanse ras Piemontese. Roelofsen: “Ik wil een ras opbouwen dat zich goed kan handhaven in dit natte gebied.”
In de stal kunnen de koeien op krachten komen. Dat geldt ook voor de stier die Roelofsen laat zien. ”Deze is nu vrij slank, want hij heeft de hele zomer bij 30 vrouwen gelopen. Als hij in zijn volle gewicht is, dan weegt hij zo’n 1100 a 1200 kilo. Na een jaar of 4 gaat hij weg, anders komt hij zijn eigen kinderen weer tegen.” Omdat Roelofsen de hoorns niet verwijdert kan je zien hoeveel kalfjes een koe heeft gehad. “Als een koe zwanger is onttrekt het kalf veel calcium aan het lichaam, wat je in de hoorngroei terugziet door de ringen die ontstaan. In het voorjaar worden de meeste kalfjes in de stal geboren. Hierna gaan ze naar buiten. De koeien lopen dan los met de stier ertussen. Aan het eind van de zomer haal ik ze weer op.”

Geboorte

Roelofsen vertelt ons een heleboel interessante zaken over zijn duurzame manier van ondernemen en hoe het er gemiddeld in Nederland aan toe gaat. Zo wil hij zo min mogelijk koeien op de wereld brengen met een keizersnede. “Je hebt bijvoorbeeld dikbil koeien die zo door zijn gefokt dat het kalf er niet uitkan bij de geboorte. Hierdoor is een keizersnede nodig. Bij mijn koeien hoeft dat meestal niet. Aan mijn koeien zit maximaal 300 á 400 kg vlees, terwijl zo’n dikbil 500 á 600 kg vlees oplevert. Mijn koeien worden zo veel mogelijk natuurlijk geboren.”

Melkkoeien

Roelofsen vertelt ook over melkkoeien. “Deze worden gefokt om zoveel mogelijk melk te geven. Deze koeien hebben amper spieren, maar wel een hele grote buik. Dat hebben ze speciaal zo gefokt waardoor die koeien zoveel mogelijk kunnen eten. Als ze veel eten dan kunnen ze ook veel melk geven. Alleen gaan ze na 3 jaar dood, want het is pure topsport voor zo’n dier. Vroeger gaf een koe 5.000 liter melk per jaar en dat was al heel veel. Nu zijn er al koeien bij die 12.000 liter melk per jaar geven! Dat is in 20 jaar tijd er aan gefokt. Ze vallen alleen allemaal om, want dat gaat gewoon niet.”

“Het is niet van deze tijd dat ik het zo doe, maar anders heb ik er geen goed gevoel bij!”

De slacht

De liefde voor de dieren zien we ook terug in het transport naar de slachter. Roelofsen:
“Normaal gesproken worden koeien vaak een dag voor de slacht opgehaald en blijven ze een nacht in de auto staan samen met andere koeien. Dat wil ik niet. Vroeg in de morgen komt mijn transporteur de koe halen en tien minuten later is ze bij de slachter. Elke koe wordt apart opgehaald. Ik wil niet dat mijn koeien gezamenlijk vervoerd worden, want dat  zijn ze niet gewend. Dan gaan ze vechten. Omdat mijn koeien hun horens nog hebben, zouden ze elkaar kunnen verwonden. Ook zou dat stress opleveren, wat de smaak van het vlees verpest. Vlees van koeien die vlak voor de slacht stress hebben is namelijk niet te eten. Eerst bracht ik mijn koeien zelf weg, maar dat mag niet meer in verband met allerlei regelgeving. Ik zie er op toe dat het goed gebeurt, want dat vind ik erg belangrijk. Een koe is zo’n zes jaar bij ons en zou dan alsnog met stress weggaan. Dat wil ik niet. Het is niet van deze tijd dat ik het zo doe, maar anders heb ik er geen goed gevoel bij!”
Roelofsen vervolgt: “Er wordt heel veel gesleept met vlees over de hele wereld. De overheid werkt hier aan mee door allerlei exportsubsidies. Er ligt heel weinig Nederlands vlees  in de supermarkt! Gelukkig willen steeds meer mensen weten waar het vlees vandaan komt en vragen ze zich ook steeds vaker af: wat steek ik in mijn mond.”

Conclusie Poldervlees

Ons bezoek aan de boerderij van Roelofsen was indrukwekkend en leerzaam. De groep mensen die vegetarisch is omdat ze het welzijn van dieren belangrijk vinden, kunnen zonder bezwaar het vlees van Roelofsen kopen en eten. Ook liefhebbers van smaakvol en diervriendelijk vlees zijn hier aan het juiste adres. De dieren van Roelofsen hebben namelijk stuk voor stuk een mooi en natuurlijk leven gehad. Deze boer heeft een enorme passie voor zijn dieren en voor het landschap waarin ze leven. Wat een goed voorbeeld!
Poldervlees op YouTube

(c) fotos: Koos Leek